Nh�n d?p k? ni?m 15 n?m khai tr??ng m?ng di ??ng ??u ti�n ? Vi?t Nam, B�o B?VN ?� ph?ng v?n �ng Mai Li�m Tr?c, nguy�n T?ng c?c tr??ng T?ng c?c B?u ?i?n v� T?ng gi�m ??c VNPT, m?t trong nh?ng nh�n v?t ch? ch?t trong vi?c quy?t ??nh l?a ch?n c�ng ngh? GSM v� ??a ra chi?n l??c ph�t tri?n cho di ??ng Vi?t Nam ?? ?em ??n nh?ng th�nh c�ng nh? ng�y h�m nay.
Ng�y 3/7/1993, ch�ng ta ?� khai tr??ng d?ch v? di ??ng c�ng ngh? GSM ??u ti�n ? H� N?i. V?y l� do n�o ?? ta l?a ch?n ??a d?ch v? th�ng tin di ??ng v�o Vi?t Nam ? th?i ?i?m n�y?
Sau 3 n?m ??t n??c kh?i ??ng v� b?t ??u qu� tr�nh ??i m?i th� ng�nh BCVT Vi?t Nam ?� c� nh?ng b??c ??t ph� b?ng vi?c m? li�n l?c vi?n th�ng qu?c t? qua h? th?ng th�ng tin v? tinh m?t ??t v?i hai Trung t�m ??t H� N?i v� TP H? Ch� Minh, sau ?� l� ?� N?ng. ??n n?m 1991, ch�ng ta ?� ??a h? th?ng t?ng ?�i ?i?n t? v�o khai th�c t?i m?t lo?t th�nh ph? l� H� N?i, TP.HCM, ?� N?ng, Qu?ng Ninh, H?i Ph�ng, H?i D??ng, Nam ??nh? ?�y l� th?i k? m� ng�nh BCVT ho�n thi?n vi?c s? h�a b?ng c�c t?ng ?�i ?i?n t? v� truy?n d?n b?ng h? th?ng viba s?. Th?i k? n�y, ?i?n tho?i v� Fax ho�n to�n t? ??ng trong n??c v� qu?c t? thay th? d?n cho d?ch v? ?i?n b�o v� Telex. Nh?ng n?m 1990 v� 1991 l� giai ?o?n chu?n b? cho ng�nh BCVT b??c v�o th?i k? t?ng t?c. ??u t? n??c ngo�i ph�t tri?n m?nh. Nhu c?u s? d?ng d?ch v? th�ng tin di ??ng c?a c�c doanh nghi?p, ??c bi?t l� doanh nghi?p n??c ngo�i b?t ??u xu?t hi?n, nh?t l� th? tr??ng TP. H? Ch� Minh. L�c ?�, T?ng c?c B?u ?i?n b?t ??u nghi�n c?u ??a th�ng tin di ??ng v�o Vi?t Nam v� ti?p x�c v?i m?t s? ??i t�c ?? chu?n b? tri?n khai nh? SingTel, Acatel, Siemens, Ericsson?
T? 1991 ??n 1993 ?� c� s? xu?t hi?n c?a c�ng ngh? di ??ng t? b�o c�ng ngh? s? GSM, ???c tri?n khai nhi?u t?i ch�u �u. Tuy nhi�n, c�ng ngh? n�y c�n ?ang trong qu� tr�nh ho�n thi?n n�n ch?a ???c th??ng m?i ho� r?ng r�i. T?ng c?c B?u ?i?n ??ng tr??c t�nh hu?ng nhu c?u th�ng tin di ??ng ?� xu?t hi?n nh?ng l?a ch?n c�ng ngh? n�o ph� h?p v?i Vi?t Nam? L�c n�y, th? gi?i ?� ??a v�o s? d?ng c�c h? th?ng di ??ng t? b�o kho?ng 20 n?m nh?ng h?u h?t d�ng c�ng ngh? analog. C?ng xu?t hi?n � ki?n ?? ngh? l?a ch?n c�ng ngh? analog cho Vi?t Nam ?? ?�p ?ng nhu c?u c?a th? tr??ng l�c b?y gi?. Nh?ng T?ng c?c tr??ng T?ng c?c B?u ?i?n ??ng V?n Th�n v� l�nh ??o ng�nh BCVT ?� quy?t ??nh ch?n c�ng ngh? s? ?? th?ng ti?n t?i c�ng ngh? hi?n ??i v� ??ng b? m?ng l??i t? n?i h?t, truy?n d?n ??u s? d?ng c�ng ngh? s?. V� v?y, c�ng ngh? th�ng tin di ??ng ???c ch?n l?a l� c�ng ngh? s? GSM. M?c d� quy?t t�m ?i theo con ???ng c�ng ngh? s? GSM, song th?c ti?n l�c ?� r?t kh� kh?n do c�ng ngh? n�y ?ang g?p kh� kh?n trong th??ng m?i h�a, thi?t b? ??u cu?i ch?a ho�n thi?n v� gi� c?c k? ??t ??, t?i h�ng ngh�n USD/chi?c.
N?m 1992, T?ng c?c B?u ?i?n quy?t ??nh ?�m ph�n v?i c�c ??i t�c ?? chu?n b? ??a c�ng ngh? GSM tri?n khai tr�n ph?m vi to�n qu?c. Th�ng 7/1993, T?ng c?c B?u ?i?n ?� l?a ch?n Acaltel l� nh� s?n xu?t thi?t b? ?? tri?n khai m?ng di ??ng ??u ti�n t?i H� N?i. Sau ?�, cu?i n?m 1993 v� ??u n?m 1994, m?ng GSM ???c ti?p t?c m? r?ng ? TP. H? Ch� Minh v?i ??i t�c Ericsson. ??n n?m 1994, m?ng GSM ???c thi?t l?p v� ch�nh th?c cung c?p d?ch v? t?i m?t s? th�nh ph? l?n. C�ng ngh? n�y c?ng ???c l?a ch?n d?a tr�n ti�u chu?n c?a ch�u �u v� ITU ?? ??a v�o th? tr??ng Vi?t Nam. S? d? T?ng c?c B?u ?i?n ch?n 2 nh� cung c?p thi?t b? Alcatel v� Ericsson nh?m t?o s? c?nh tranh nh?t ??nh v? gi� c?, ch?t l??ng v� c�c d?ch v? sau b�n h�ng.
�ng Mai Li�m Tr?c, nguy�n T?ng C?c tr??ng TC B?u ?i?n - TG? VNPT
Ch�ng ta ?� quy?t t�m ??a GSM v�o Vi?t Nam, nh?ng v� sao th?i ?i?m ?�, t?i TP H? Ch� Minh v?n tri?n khai m?ng Call-Link s? d?ng c?ng ngh? analog?
Nh? t�i n�i ? tr�n, v�o th?i ?i?m n?m 1992, ?� c� nhi?u � ki?n v� nhi?u ??i t�c mu?n ??a c�ng ngh? analog v�o Vi?t Nam v� c? th? l� th? tr??ng TP. HCM. V? m?t chi?n l??c, l�nh ??o ng�nh BCVT x�c ??nh s? ?i th?ng v�o c�ng ngh? hi?n ??i. Tuy nhi�n, do nhu c?u c?p b�ch t?i th? tr??ng n�n B?u ?i?n TP.HCM c� ?? xu?t t?m s? d?ng m?t h? th?ng di ??ng analog g?i l� Call-Link. T?ng c?c B?u ?i?n ??ng � cho tri?n khai nh?ng ch? h?n ch? ? ??a b�n TP.HCM v� s? thay th? b?ng GSM sau n�y.
Th?a �ng, l�c ?� c� ?? xu?t ch?n c�ng ngh? di ??ng v? tinh v� th?c t? l� c�ng ngh? v? tinh c?ng c� nhi?u ?u th?, v?y t?i sao ch�ng ta v?n ch?n GSM?
?�ng l� th?i ?i?m ?�, m?t s? ng??i n�u � ki?n n�n ch?n c�ng ngh? di ??ng v? tinh to�n c?u v?i ?u ?i?m l� ?i kh?p n?i tr�n th? gi?i ??u c� th? s? d?ng ???c cho d� thi?t b? ??u cu?i to h?n c�c c�ng ngh? kh�c m?t ch�t. Th?i k? n�y, c�ng ngh? di ??ng v? tinh ???c ??u t? m?nh ? M? v� ch�u �u nh? c�c t?p ?o�n Iridium Global Star... C�c nh� cung c?p d?ch v? ?� b?n kho?ng h?n 60 qu? v? tinh (t??ng t? nh? BTS) l�n qu? ??o v? tinh c�ch tr�i ??t kho?ng 10.000 km (v? tinh t?m th?p) ?? ??m b?o s? chuy?n v�ng cho c�c thu� bao di ??ng. Ph?i th?a nh?n c�ng ngh? di ??ng v? tinh l�c ?� c� r?t nhi?u ?u th? v� T?ng c?c B?u ?i?n c?ng ?� nghi�n c?u ??n c�ng ngh? n�y. Tuy nhi�n, ngo�i c�c y?u t? v? th? tr??ng, c�ng ngh?, thi?t b? ??u cu?i th� v?n ?? ???c ??a ra c�n nh?c l� n?u ch?n m?ng GSM, ch�ng ta s? qu?n l� t?t h?n l� tri?n khai m?ng di ??ng v? tinh. V� v?y, quan ?i?m c?a T?ng c?c B?u ?i?n l� v?n ph?i x�y d?ng m?ng di ??ng th�ng tin m?t ??t GSM. Sau n�y, ch�nh s? th?n tr?ng ?� gi�p ch�ng ta tr�nh ???c r?i ro khi c�ng ngh? di ??ng v? tinh th?t b?i. Trong khi ?�, gi� th�nh thi?t b? m?ng v� thi?t b? ??u cu?i gi?m ?i r?t nhanh n�n m?ng GSM th??ng m?i h�a v� ph�t tri?n m?nh tr�n to�n c?u. B�i h?c r�t ra l� kh�ng ph?i v?n ?? c�ng ngh? m� ch�nh th? tr??ng s? quy?t ??nh s? th�nh c�ng cho nh� khai th�c.
�ng c� th? cho bi?t v� sao ban ??u, B?u ?i?n H� N?i v� TP. H? Ch� Minh ???c l?a ch?n tri?n khai m?ng di ??ng ??u ti�n, nh?ng sau ?� l?i th�nh l?p MobiFone?
T?ng c?c B?u ?i?n ch? tr??ng ph?i t?o s? qu?n l� th?ng nh?t m?ng GSM tr�n ph?m vi to�n qu?c n�n ?� th�nh l?p MobiFone. Vi?c th�nh l?p MobiFone s? th�c ??y ph�t tri?n m?nh m?ng GSM v� n?m 1995, MobiFone ra ??i. Tr??c ?�, T?ng c?c B?u ?i?n c?ng th�nh l?p C�ng ty Vi?n th�ng qu?c t? (VTI) ?? qu?n l� th?ng nh?t m?ng vi?n th�ng qu?c t?.
L� do ch�ng ta l?a ch?n Comvik ?? h?p t�c x�y d?ng m?ng MobiFone l� g�, th?a �ng?
Th?i k? ??u ph�t tri?n vi?n th�ng Vi?t Nam, ch�ng ta r?t h?n ch? v?n. ??n n?m 1989 m?i c� 1,7 tri?u USD ?? mua t?ng ?�i ?i?n t? n�n ph?i mua thi?t b? tr? ch?m v� h?p t�c BCC ?? c� v?n ??u t?. Song T?ng c?c B?u ?i?n cho r?ng c?n h?n ch? vay tr? ch?m v� s? g?p b?t l?i v? gi�. Qua th�nh c�ng c?a BCC tri?n khai cung c?p d?ch v? ?i?n tho?i qu?c t? v?i Tesltra, ch�ng ta ti?p t?c ?�m ph�n BCC v?i Comvik v� quan h? Vi?t Nam - Thu? ?i?n c?ng g?n b� ??c bi?t. H?n n?a, ?�y l� n??c s?n xu?t thi?t b? m?ng di ??ng c� c�ng ngh? hi?n ??i v?i ??i di?n ti�u bi?u l� Ericsson v� nh� khai th�c nhi?u kinh nghi?m Comvik. Vi?c h?p t�c v?i Comvik t? n?m 1996 ?� gi�p cho MobiFone c� v?n v� c�ng ngh? c?ng nh? kinh nghi?m qu?n l� hi?n ??i. Ch�nh nh? nh?ng y?u t? n�y, m� hi?n MobiFone v?n l� m?ng di ??ng c� ch?t l??ng v� c�c ch??ng tr�nh marketing t?t nh?t.
Th?a �ng, th?i k? ?� nhu c?u s? d?ng d?ch v? di ??ng ch?a nhi?u v� ch�ng ta ?� c� MobiFone nh?ng c? s? n�o ?? th�nh l?p ti?p m?ng VinaPhone?
T?t nhi�n, c?ng c� � ki?n cho r?ng t?i sao ph?i th�nh l?p m?ng Vinaphone khi ch�ng ta ?� c� MobiFone. L�c m?i th�nh l?p, MobiFone tr?c thu?c T?ng c?c B?u ?i?n v� n?m ngo�i VNPT. Khi th�nh l?p c�c T?ng c�ng ty 91, T?ng c?c B?u ?i?n ch? tr??ng ??a MobiFone v�o VNPT c�ng v?i c�c c�ng ty trong kh?i c�ng nghi?p. L�c ?�, MobiFone b?t ??u h?p t�c v?i Comvik v� v?n ph�t tri?n t?t, nh?ng T?ng c?c B?u ?i?n v� VNPT quy?t ??nh x�y d?ng m?ng di ??ng th? 2 l� Vinaphone, ho�n to�n do ph�a Vi?t Nam qu?n l� v� x�y d?ng. S? d? ??a ra quy?t ??nh n�y v� l�nh ??o ng�nh BCVT nh�n nh?n ch?c ch?n nhu c?u d?ch v? th�ng tin di ??ng t?i Vi?t Nam s? b�ng n?, nh?ng Comvik cam k?t ch? ??u t? 130 tri?u USD cho MobiFone trong v�ng 10 n?m. M?c ??u t? n�y r?t h?n ch? v� kh�ng th? ?�p ?ng s? ph�t tri?n c?a th�ng tin di ??ng Vi?t Nam.
Quan ?i?m c?a l�nh ??o ng�nh l� c?n c� m?ng di ??ng th? hai ?? gi�nh th? ch? ??ng v� kh�ng th? duy tr� ??c quy?n trong kinh doanh ? m?t th? tr??ng ???c d? ?o�n l� b�ng n?. H?n n?a, n?u kh�ng c� m?ng di ??ng th? hai s? r?t d? b? r?i ro khi kh�ng ?�m ph�n ???c v?i ??i t�c trong qu� tr�nh ph�t tri?n MobiFone. N?m 1995, t�i chuy?n t? T?ng c?c B?u ?i?n sang l�m T?ng gi�m ??c VNPT. Khi ?�, vi?c ?�m ph�n v?i ??i t�c ?? t?ng ??u t? cho MobiFone 50 tri?u USD m?t v�i th�ng tr?i v?n ch?a xong. VNPT ?ang trong giai ?o?n t?ng t?c giai ?o?n I n�n c?ng c� ngu?n ngo?i t? ?? x�y d?ng m?ng di ??ng th? hai c?a ri�ng m�nh. V?i quy?t t�m ?�, th�ng 6 n?m 1996, ch�ng ta ?� khai tr??ng m?ng VinaPhone, gi�nh ???c th? ch? ??ng v� t?o s? c?nh tranh nh?t ??nh ?? ph�t tri?n d?ch v? th�ng tin di ??ng t?i Vi?t Nam. Th?c t? tri?n khai ?� ch?ng minh ???c quy?t ??nh ?� l� ?�ng ??n. ??ng th�i n�y gi�p cho MobiFone ???c ??i t�c t?ng v?n ??u t? l�n 230 tri?u USD cho m?ng l??i.
N?m 1994, ch�ng ta ?� c� m?ng di ??ng nh?ng v?n x�y d?ng m?ng nh?n tin, xin �ng cho bi?t l� do?
Th?i ?i?m n�y d?ch v? th�ng tin di ??ng r?t h?n ch? v� ??t ?? v? c??c v� thi?t b? ??u cu?i. Trong khi d?ch v? nh?n tin gi� r? h?n v� v�ng ph? s�ng xa v� ??u t? �t h?n nhi?u so v?i m?ng di ??ng. Nhi?u n??c c?ng ph�t tri?n m?ng nh?n tin. Sau n�y gi� d?ch v? th�ng tin di ??ng v� thi?t b? ??u cu?i gi?m m?nh, d?ch v? nh?n tin kh�ng ph�t tri?n ???c n�n VNPT ?� ?khai t?? m?ng n�y.
Th?a �ng, ??u tranh cho m? Internet l� qu� tr�nh ??y gian nan, v?y vi?c cho m? di ??ng c� kh� kh?n nh? Internet hay kh�ng?
C?ng gi?ng nh? qu� tr�nh thuy?t ph?c cho m? Internet, hay d?ch v? fax?, vi?c quy?t ??nh cho m? d?ch v? th�ng tin di ??ng c?ng c� nh?ng lo ng?i trong c�ng t�c qu?n l�. Tuy nhi�n, m?i t�nh hu?ng v� giai ?o?n kh�c nhau s? c� m?i lo l?ng kh�c nhau. Ch�ng ta c� nh?ng thu?n l?i v� qua th?i k? m? c?a d?ch v? vi?n th�ng ?� c� ch�t kinh nghi?m v? nghi?p v? qu?n l�, c�ng ngh?, d?ch v? v� gi� c?. V?n ?? qu?n l� lu�n ???c ??t ra ??i v?i t?t c? qu?c gia, ??c bi?t l� Vi?t Nam. Tr??c ?�y, ch�ng ta m? t? cu?c g?i nh�n c�ng ?i qu?c t? sang t? ??ng r?i sau ?� l� m? d?ch v? fax t? ??ng c?ng l� qu� tr�nh tr?n tr? gi?a y�u c?u ph�t tri?n c?a ??t n??c v� th?c ti?n qu?n l�. Th?m ch�, c� � ki?n c?a c�c ??ng ch� l�nh ??o c?p cao y�u c?u ph?i th?n tr?ng khi m? c�c d?ch v? vi?n th�ng trong ?� c� di ??ng. Th? nh?ng, may m?n l� khi ch�ng ta l�m vi?c v?i c�c c? quan qu?n l� v? an to�n an ninh th�ng tin ?� ??t ???c s? th?ng nh?t. ??ng th?i, b�o c�o v?i l�nh ??o c?p cao l� khi d?ch v? hi?n ??i to�n c?u h�a v� di ??ng kh?p n?i th� c�ch th?c qu?n l� v? an to�n an ninh th�ng tin c?ng ph?i thay ??i. Ch�ng t�i l�m vi?c v?i c�c v? l�nh ??o qu?n l� c?p cao v? an to�n an ninh th�ng tin v� th?ng nh?t quan ?i?m r?ng: ?Ng�nh B?u ?i?n c? ph�t tri?n, c�n c�c c? quan qu?n l� s? c? g?ng thay ??i c? ch? ch�nh s�ch v� c�ch th?c qu?n l� ph� h?p ch? kh�ng v� kh� qu?n l� m� kh�ng cho d?ch v? ph�t tri?n?. Ch�nh v� quan ?i?m nh? v?y n�n ch�ng ta ?� t?o ???c c? s? h? t?ng vi?n th�ng ph�t tri?n r?t nhanh, nh?ng lo l?ng trong qu?n l� ?� kh�ng c?n tr? qu� tr�nh ph�t tri?n c?a d?ch v? th�ng tin di ??ng ? Vi?t Nam.
Sau khi m?ng MobiFone v� VinaPhone ra ??i, quan ?i?m qu?n l� nh� n??c ra sao ?? ti?p t?c ??a nhi?u m?ng di ??ng v�o ?? c?nh tranh?
N?m 1995, khi t�ch qu?n l� nh� n??c v� kinh doanh th� quy?n ch? ??ng trong vi?c ch?n c�ng ngh? thi?t b? thu?c v? c�c doanh nghi?p. C? quan qu?n l� nh� n??c ch? ??nh h??ng v? c�ng ngh? v� qu?n l� ph? t?n s?, gi� c??c d?ch v? c�ng th? l? khai th�c d?ch v?. V� v?y, c�c c? ch? ch�nh s�ch t? th?i k? ?� ?� chu?n b? cho c?nh tranh v� m? c?a th? tr??ng. B?n th�n T?ng c?c B?u ?i?n r?t quy?t t�m t?o ra m�i tr??ng c?nh tranh trong l?nh v?c BCVT. Cho ??n th?i ?i?m n�y, ch�nh s�ch cho c?nh tranh v� m? c?a th? tr??ng ?� t�c ??ng m?nh m? ??n d?ch v? di ??ng v?i gi� c??c ng�y c�ng h? ?? cho nhi?u ng??i d�n Vi?t Nam c� th? s? d?ng d?ch v?.
Xin c?m ?n �ng!
(P.VXHTT)
Đăng nhận xét