Ch�nh s�ch qu?n l� h? tr? chia s? h? t?ng vi?n th�ng

H?n m?t th?p k? qua, ng�nh vi?n th�ng tr�n to�n th? gi?i ?� ch?ng ki?n m?t l�n s�ng c?i c�ch ??u ti�n d?n t?i vi?c th�nh l?p c? quan qu?n l� ? nhi?u qu?c gia, s? c?nh tranh xu?t hi?n ? m?t s? ho?c t?t c�c c�c c�ng ?o?n d?ch v? v� t? nh�n h�a t?ng ph?n ? nh?ng nh� khai th�c truy?n th?ng. K?t qu? l� s? b�ng n? ch?a t?ng c� c?a c�c d?ch v? tho?i di ??ng ? c�c n??c ?ang ph�t tri?n. 


Tuy nhi�n, m?c d� c� nh?ng th�nh qu? ??y ?n t??ng n�y, m?t ph?n kh�c l?n d�n s? c?a th? gi?i v?n ch?a ???c ti?p c?p th?m ch� c? t?i c�c d?ch v? tho?i v� ch? r?t �t nh?ng ng??i d�n ? c�c n??c ?ang ph�t tri?n c� th? truy nh?p c�c d?ch v? b?ng r?ng ?a ph??ng ti?n g?m c� Internet. C�c c? quan qu?n l� vi?n th�ng tr�n th? gi?i ?ang coi vi?c chia s? h? t?ng (CSHT) nh? l� m?t c�ng c? ?? ??y m?nh tri?n khai CSHT, ??c bi?t l� c�c m?ng truy c?p b?ng r?ng v� c�c m?ng ???ng tr?c IP.



T?i Di?n ?�n c�c nh� qu?n l� vi?n th�ng to�n c?u l?n th? 8 (GRS-08) di?n ra t? ng�y 11 ??n 13/3/2008 ? Th�i Lan, ?�y l� m?t v?n ?? r?t ???c quan t�m. C�c nh� qu?n l� ??n t? nhi?u qu?c gia tr�n th? gi?i ?� th?o lu?n v� ?? xu?t nh?ng nguy�n t?c ch? ??o th?c ti?n t?t nh?t cho CSHT ti�n ti?n v� chi?n l??c truy c?p m? nh?m ??y m?nh truy c?p b?ng r?ng.



Nguy�n t?c ch? ??o th?c ti?n



GSR-08 ?� th�ng qua b? c�c nguy�n t?c ch? ??o th?c hi?n t?t nh?t nh?m m?c ?�ch ??y m?ng truy c?p b?ng r?ng th�ng qua c�c chi?n l??c truy c?p m? v� c�c ph??ng th?c ti�n ti?n ?? CSHT.



Theo ?�, vi?c x�y d?ng m?t khung ph�p l� ph� h?p l� r?t c?n thi?t ?? th�c ??y truy c?p b?ng r?ng, bao g?m c? Internet v� cho ph�p c?nh tranh d?a tr�n c? s? h? t?ng v� c�c d?ch v?. Nh?ng nh?ng r?i ro v� l?i �ch c?a nh?ng l?a ch?n chia s? c? th? ?c?n ???c c�n nh?c chu ?�o theo t�nh h�nh c? th? c?a t?ng qu?c gia khi x�y d?ng chi?n l??c qu?n l� ph� h?p nh?t?. Nh?ng chi?n l??c nh? v?y n�n tu�n theo c�c nguy�n t?c c?nh tranh v� khuy?n kh�ch ??u t?. ?i?u quan tr?ng l� ti?n h�nh trao ??i � ki?n c�ng khai v?i t?t c? nh?ng ng??i n?m gi? c�c quy t?c v� chi?n l??c kh�c nhau ?? gi?i quy?t vi?c CSHT.



Nh?ng nguy�n t?c h??ng d?n c?ng c�ng nh?n c�c l?i �ch c?a CSHT ?chi ph� ??u t? v� ho?t ??ng c� kh? n?ng ???c gi?m b?t b?ng vi?c tri?n khai, qu?n l� v� b?o tr� m?t s? nh?ng ph??ng ti?n (v� d?, theo c�ch chia s? th�p anten), nh? v?y chia s? c� th? mang l?i nh?ng hi?u qu? l�u d�i ?? ??u t? nhi?u h?n v�o c�c d?ch v? v� s?n ph?m c?i ti?n v� cu?i c�ng t?o ra l?i �ch cho ng??i ti�u d�ng?.



Ch�nh s�ch qu?n l� h? t?ng



Ch�nh s�ch qu?n l� h? t?ng n�n th�c ??y vi?c ti?p c?p m? t?i c�c c?ng v� dung l??ng qu?c t?. khuy?n kh�ch s? chia s? v� chi ph� h?p l� dung l??ng b?ng r?ng qu?c t? v� qu?c gia ??i v?i c�c nh� cung c?p d?ch v? vi?n th�ng v� Internet mong mu?n tham gia th? tr??ng.



?? gi�p CSHT th�nh c�ng nh?ng ch�nh s�ch qu?n l� c� th? ??a ra bao g?m:



- Nh?ng ?i?u kho?n v� ?i?u ki?n h?p l�: CSHT ph?i t�nh to�n t?i nhu c?u b?o v? gi� tr? ??u t? hi?n th?i cho h? t?ng v� c�c d?ch v?. Tuy nhi�n, ?i?u n�y kh�ng n�n l� m?t r�o c?n gi? khi chia s?



- ??nh gi�: Chi ph� cho c�c ph??ng ti?n chia s? c� th? gi�p nh?ng nh� khai th�c ??a ra nh?ng quy?t ??nh t?o ra l?i nhu?n v� h?p l� v? vi?c x�y d?ng nh?ng ph??ng ti?n ri�ng cho m�nh hay thu� nh?ng ph??ng ti?n hi?n c�. ??ng th?i, ??nh gi� n�n t?o ra ??ng c? ?? th�c ??y ??u t? v�o h? t?ng m� kh�ng t?o ra m?t r�o c?n ??i v?i nh?ng c�ng ty m?i tham gia th? tr??ng.



- S? d?ng hi?u qu? c�c ngu?n t�i nguy�n: Nh?ng t�i nguy�n kh�ng t�i t?o (nh? anten, ???ng truy?n...) c� th? ???c l?p ??t ?? c�ng chia s?, ph?c v? m?t m?c ?�ch t??ng t? nhau. Trong ph? t?n v� tuy?n ?i?n, c� th? khuy?n kh�ch vi?c chia s? nh?ng b?ng t?n v?i ?i?u ki?n nhi?u ???c ki?m so�t. Chia s? ph? t?n c� th? ???c th?c hi?n tr�n c? s? ??a l�, s? chia t�ch t?n s? hay th?i gian.



- Nh?ng khung li�n k?t n?i: CSHT ch? c� th? th?c hi?n tr�n c? s? kh�ng ph�n bi?t ??i x?, c�ng b?ng, minh b?ch v� trung l?p. Nh?ng khung li�n k?t n?i ??m b?o r?ng t?t c?c c�c nh� khai th�c ???c c?p ph�p c� quy?n k?t n?i v?i nhau, ch�ng c?ng khuy?n kh�ch vi?c chia s? c�c ph??ng ti?n thi?t y?u v� b?o ??m t�nh b?o m?t c?a m?ng v� ch?t l??ng d?ch v? kh�ng k�m ?i. C�c nh� qu?n l� c� th? xem x�t c?p ph�p cho nh?ng nh� khai th�c tr�n th? tr??ng ch? cung c?p c�c th�nh ph?n m?ng t�ch c?c v� kh�ng c?nh tranh ?? gi�nh ng??i s? d?ng ??u cu?i.



- Ph?i h?p x�y d?ng: Khi c�c c? quan qu?n l� ??a ph??ng x�y d?ng nh?ng th? t?c qu?n l� ??n gi?n v� t?p trung ho� trong l?nh v?c n�y, t?o ?i?u ki?n thu?n l?i cho s? ph?i h?p c�c c�ng vi?c ?�o v� ??t ?ng c�p c?a c�c nh� cung c?p d?ch v? vi?n th�ng v� ph?i h?p nh?ng ti?n �ch kh�c.



- N�ng cao t�nh minh b?ch: Nh?ng nh� khai th�c th? tr??ng c?n bi?t CSHT n�o c� th? chia s?, theo nh?ng ?i?u ki?n v� ?i?u kho?n minh b?ch v� ???c x�c ??nh r� r�ng. C�c nh� qu?n l� c� th? y�u c?u c�ng b? chi ti?t c?a nh?ng l?p ??t theo k? ho?ch v� hi?n c� s?n s�ng cho vi?c chia s?.



- Th?c thi c�c ?i?u lu?t v� gi?i quy?t c�c tranh ch?p: C�c nh� qu?n l� n�n ??a ra nh?ng c�ng c? ?? ??m b?o s? ch?p nh?n, tu�n th? nh?ng quy t?c v? CSHT. C?ng n�n ?? ra nh?ng ph??ng ph�p gi?i quy?t tranh ch?p ??n gi?n v� nhanh ch�ng nh?m khuy?n kh�ch c�c k?t qu? ?� ???c th??ng l??ng trong khi v?n duy tr� m?t quy?t ??nh ph�n x? khi c?n thi?t.



- Truy c?p to�n c?u: ?? h? tr? m?c ti�u truy nh?p to�n c?u, c�c c? quan qu?n l� c� th? t?o ra nh?ng ??ng c? cho c�c nh� cung c?p d?ch v? CSHT nh? m?t ph?n n? l?c nh?m tri?n khai ??n c�c khu v?c n�ng th�n v� d??i m?c ph?c v?. Tuy nhi�n, nh?ng ??ng c? n�y ph?i kh�ng d?n t?i ?gi? ??c quy?n l?i? th? tr??ng.



- Chia s? v?i c�c ng�nh kh�c: N�n khuy?n kh�ch chia s? v?i c�c ng�nh kh�c nh? ng�nh ?i?n, gas v� n??c. Ngo�i ra, c� th? khuy?n kh�ch x�y d?ng c? s? h? t?ng chung ?? ph�n b? chi ph�, gi?m b?t s? b?t ti?n cho nh?ng ng??i d�n ??a ph??ng v� c?t gi?m s? c?t v� th�p anten kh�ng m? quan.



- Chia s? nh?ng th?c ti?n qu?n l�: ?? ??m b?o vi?c tri?n khai ch�nh s�ch qu?n l� tr�n ph?m vi r?ng t?t nh?t y�u c?u t�nh h�i h�a gi?a khu v?c v� qu?c t?, v� c�c t? ch?c ??a ph??ng ?�ng m?t vai tr� quan tr?ng trong vi?c n�y. Th?m ch�, n� c�n quan tr?ng h?n khi m?t v?n ?? qu?n l� c� m?t ?nh h??ng ?�ng k? t?i c�c n??c kh�c./.



(T.H)

Ph??ng ph�p ?i?nh c?? ma?ng MAN

M?ng MAN ?� ???c x�y d?ng th� ?i?m th�nh c�ng t?i TP H? Ch� Minh v� trong th?i gian t?i s? ???c tri?n khai r?ng kh?p t?i c�c t?nh, th�nh ph? l?n trong c? n??c nh? H� N?i, H?i Ph�ng, C?n Th?, ?� N?ng... D?a tr�n nhu c?u ph�t tri?n d?ch v? v� t�nh h�nh th?c t? c?a c�c t?nh, th�nh, T?p ?o�n VNPT ?� c� nh?ng ??nh h??ng chung cho vi?c x�y d?ng m?ng MAN. M?t trong c�c v?n ?? ?ang ???c t?p trung nghi�n c?u ?� l� t�nh to�n, ??nh c? m?ng MAN cho ph� h?p v?i t?ng t?nh, th�nh ph?. B�i vi?t gi?i thi?u ph??ng ph�p ??nh c? m?ng MAN ?ang ???c VNPT v� m?t s? n??c tr�n th? gi?i �p d?ng.
I. ??nh h??ng x�y d?ng m?ng MAN
- X�y d?ng c?u tr�c m?ng MAN v� tri?n khai m?ng truy nh?p quang, chu?n b? t?t h? t?ng ?? s?n s�ng cung c?p c�c d?ch v? b?ng r?ng, d?ch v? t?c ?? cao.
- Dung l??ng m?ng MAN ???c x�y d?ng ?? ?�p ?ng nhu c?u d? b�o ph�t tri?n c�c d?ch v?: Internet, truy?n s? li?u, d?ch v? b?ng r?ng v� d?ch v? tho?i (tr�n c? s? thi?t b? MSAN trang b? m?i).
- C?u tr�c m?ng MAN v� truy nh?p quang trong giai ?o?n ??u g?m c�c ph?n sau:
+ M?ng MAN Ethernet, l�m ch?c n?ng thu gom l?u l??ng c?a c�c thi?t b? m?ng truy nh?p (MSAN/IP-DSLAM), l?u l??ng c�c kh�ch h�ng k?t n?i tr?c ti?p v�o m?ng MAN ?? chuy?n t?i l?u l??ng trong n?i t?nh, ??ng th?i k?t n?i l�n m?ng tr?c IP/MPLS NGN ?? chuy?n l?u l??ng ?i li�n t?nh, ?i qu?c t?.
+ H? th?ng m?ng c�p quang truy nh?p, ???c s? d?ng ?? k?t n?i c�c thi?t b? m?ng MAN v� cung c?p c�p quang truy nh?p ??n c�c t�a nh�, khu c�ng nghi?p, khu ch? xu?t v� c�c kh�ch h�ng l?n.
II. C�c tham s? ??u v�o t�nh k�ch c? m?ng MAN
C�c th�ng s? s? l??ng: POTS port, ADSL 2+ port, SHDSL port, VDSL2 v� Ethernet port l� t?ng s? l??ng port t??ng ?ng k?t n?i ??n m?t thi?t b? Carrier Ethernet Switch (CES) c?a m?ng MAN.
- S? li?u POTS port d? b�o l� s? l??ng thu� bao POTS t??ng ?ng s? ???c tri?n khai tr�n c�c thi?t b? MSAN.
- S? li?u Ethernet port d? b�o c?a CES bao g?m: s? l??ng thu� bao s? d?ng k?t n?i Ethernet, 2 port k?t n?i cho m?i MSAN k?t n?i v�o CES ?�, c�c port k?t n?i CES v?i c�c thi?t b? CES kh�c.
- S? li?u ADSL2+, SHDSL, VDSL d? b�o l� s? l??ng thu� bao s? tri?n khai tr�n MSAN ho?c IP DSLAM.
D?a tr�n nhu c?u d? b�o dung l??ng c?ng POTS, ADSL2+, SHDSL, VDSL2, Ethernet (thu� bao s? d?ng k?t n?i Ethernet ch? y?u ph?c v? cho c�c v�ng trung t�m t?nh, huy?n, th? x� v� c� nhu c?u d?ch v? b?ng r?ng?) ?? d? b�o v� t�nh to�n n?ng l?c m?ng, t? ?� c� k? ho?ch x�y d?ng m?ng ph� h?p.
III. Ph??ng ph�p t�nh k�ch c? m?ng MAN
1. L?u l??ng tho?i (A)
C�c ch? s?
?         S? l??ng k?t n?i ??ng th?i: CC = 10%
?         S? % thu� bao s? d?ng d?ch v? tho?i codec G.711: a1 = 80% 
?         S? % thu� bao s? d?ng d?ch v? tho?i codec G.729: a2 = 20%
Dung l??ng b?ng th�ng d�ng cho d?ch v? tho?i v?i codec l� G.711 (64kbit/s)
A1 = a1 x POTS port x CC x 126 (kbit/s)
Dung l??ng b?ng th�ng d�ng cho d?ch v? tho?i v?i codec l� G.729 (8kbit/s)
A2 = a2 x POTS port x % CC x 39 (kbit/s) 
T?ng l?u l??ng tho?i:
A = A1 + A2 = [CC x (a1 x 126 + a2 x 39) / 1024 ] x POTS (Mbit/s)
 
2. L?u l??ng Internet (B)
C�c ch? s?
S? d?ng k?t n?i ADSL 2+ v� SHDSL
+ ??i v?i kh�ch h�ng Residential (H? gia ?�nh)
- S? l??ng k?t n?i ??ng th?i chi?m b?ng th�ng truy nh?p Internet: CC1 = 20%
- T? l? thu� bao l� Residential: URr = 90%
- B?ng th�ng trung b�nh cho truy nh?p: bw1 = 100 (kbit/s)
- Ri�ng ??i v?i c�c ??n v?: B? HNI, Tp. HCM, HPG, CTO, ?NG t�nh: bw1 = 200 (kbit/s)
B1?= CC1 x URr x bw1/1024 x (ADSL 2+ port + SHDSL port)
+ ??i v?i kh�ch h�ng Bussiness (c�c c�ng ty, doanh nghi?p)
- S? l??ng k?t n?i ??ng th?i chi?m b?ng th�ng truy nh?p Internet: CC2 = 70%
- T? l? thu� bao l� Business: URb = 10%
- B?ng th�ng trung b�nh cho truy nh?p: bw2 = 2048 (kbit/s)
B2? = CC2 x URb x bw2/1024 x (ADSL 2+ port + SHDSL port)
T?ng l?u l??ng s? d?ng k?t n?i ADSL 2+ v� SHDSL: B1= B1?+B2? = (b1+b2) x DSL port (Mbit/s)
Trong ?�: b1 = CC1 x URr x bw1/1024 ; b2 = CC2 x URb x bw2/1024 v� DSL port= ADSL 2+ port + SHDSL port
S? d?ng k?t n?i Ethernet                                                                                                           
- S? l??ng k?t n?i ??ng th?i chi?m b?ng th�ng truy nh?p Internet: CC3 = 80%
- B?ng th�ng trung b�nh cho truy nh?p: bw3 = 2048 (kbit/s)
B3 = CC3 x bw3/1024 x Ethernet port = b3 x Ethernet port (Mbit/s)
Trong ?� : b3= CC3 x bw3/1024
S? d?ng k?t n?i VDSL2:
- S? l??ng k?t n?i ??ng th?i chi?m b?ng th�ng truy nh?p Internet: CC4 = 80%
- B?ng th�ng trung b�nh cho truy nh?p: bw4 = 2048 (kbit/s)
B4 = CC4 x bw4/1024 x VDSL2 port = b4 x VDSL2 port (Mbit/s)
T?ng l?u l??ng Internet: B= B1 +B3 + B4 (Mbit/s)
           
3. L?u l??ng d?ch v? VPN (C)
C�c ch? s?:
S? d?ng k?t n?i ADSL 2+:
- B?ng th�ng trung b�nh cho d?ch v? ADSL2+ VPN: cw1= 640 (kbit/s)
- T? l? thu� bao ADSL2+ s? d?ng d?ch v? VPN: URa= 1% 
- T? l? chi?m b?ng th�ng ??ng th?i l� 70%
C1= cw1/1024 x URa x ADSL 2+ port x 70% = c1 x ADSL 2+ port x 70%
S? d?ng k?t n?i SHDSL:
- B?ng th�ng trung b�nh cho d?ch v? SHDSL VPN:
- cw2= 1024 (kbit/s)
- T? l? chi?m b?ng th�ng ??ng th?i l� 70%
C2= c2 x SHDSL port x 70%
Trong ?� : c2= cw2/1024
S? d?ng k?t n?i Ethernet:
- B?ng th�ng trung b�nh cho d?ch v? Ethernet VPN: cw3= 5 (Mbit/s)
- T? l? chi?m b?ng th�ng ??ng th?i l� 70%
C3= c3 x Ethernet port x 70%
Trong ?�: c3= cw3
S? d?ng k?t n?i VDSL2:
- B?ng th�ng trung b�nh cho d?ch v? VDSL2 VPN: cw4=2 (Mbit/s)
C4= c4 x VDSL2 port
Trong ?�: c4= cw4
Nh? v?y t?ng b?ng th�ng d?ch v? VPN: C= C1 + C2 + C3 + C4 (Mbit/s)
4. Dung l??ng d?ch v? VoD (D)
C�c ch? s?:
S? d?ng k?t n?i ADSL 2+:
- S? % thu� bao s? d?ng d?ch v? VoD: Su1=5%
- B?ng th�ng  trung b�nh cho d?ch v? VoD: dw1=2048 (kbit/s)
- % thu� bao chi?m b?ng th�ng: URv1= 10%
D1= Su1 x dw1/1024 x URv1 x ADSL 2+ port = d1 x ADSL 2+ port
Trong ?� : d1 = Su1 x dw1/1024 x URv1
S? d?ng k?t n?i VDSL2 :
- S? % thu� bao s? d?ng d?ch v? VoD: Su2 = 50%
- B?ng th�ng trung b�nh cho d?ch v? VoD: dw2=2048 (kbit/s)
- % thu� bao chi?m b?ng th�ng: URv2= 10%
D2= Su2 x dw2/1024 x URv2 x VDSL2 port = d2 x VDSL 2 port
Trong ?� : d2 = Su2 x dw2/1024 x URv2
 T?ng b?ng th�ng s? d?ng d?ch v? VoD: D= D1 + D2 (Mbit/s)
5. Dung l??ng d?ch v? IPTV (E)
C�c ch? s?:
?  T?ng k�nh c?a d?ch v? IPTV: Ch= 100
?  B?ng th�ng trung b�nh cho 1 k�nh: ew1=2048(Kbit/s)
B?ng th�ng s? d?ng d?ch v? IPTV: E= ew1/1024 x Ch  (Mbit/s)
6. K�ch c? m?ng MAN
T?ng dung l??ng thu� bao tr�n CES 
CS =  (A + B + C + D + E)      (Mbit/s)
T?ng b?ng th�ng c?a m?t Ring Access 
- R = ? CSi
Trong ?�: CSi l� dung l??ng c�c node thu?c c�ng m?t Ring Access (Kh�ng k? Node Core)
- Y�u c?u b?ng th�ng th?c t? c?a m?t Ring Access:
RT= R x 100/70   (Mbit/s)
- Y�u c?u b?ng th�ng th?c t? c?a m?t Node Core: 
RTNodeCore= CSNodeCore x 100/70 
B?ng th�ng y�u c?u t?i Ring core
RC = ? RTj ? (To�n b? ph?n l?u l??ng c?a Node Core ??u n?i l�n NGN tr?c v� to�n b? ph?n l?u l??ng Internet c?a Ring Access ch?a Node Core ?�)
Trong ?� RTj bao g?m b?ng th�ng c?a t?t c? c�c Ring Access v� c�c Node Core
Y�u c?u v? kh? n?ng chuy?n m?ch c?a thi?t b? CES
??i v?i Node Core: 
?  Node Core m� c� k?t n?i tr?c ti?p l�n m?ng NGN tr?c: S = ? RTj x 6; F = S/(8*64)
?  Node Core kh�ng c� k?t n?i tr?c ti?p l�n m?ng NGN tr?c: S = RC x 6; F = S/(8*64)
?  C�c Node kh�ng thu?c Core: S = RT * 6; F = S/(8*64)
Dung l??ng k?t n?i li�n t?nh: 20% l?u l??ng tho?i v� VPN v� to�n b? l?u l??ng c�n l?i. 
IV. K?t lu?n:
Tr�n c? s? ph??ng ph�p ??nh c? m?ng MAN n�i tr�n, khi x�y d?ng m?ng MAN t?i c�c t?nh, th�nh ph? kh�c nhau c?n xem x�t ??n nhu c?u th?c t? ?? ?i?u ch?nh c�c h? s? cho ph� h?p, nh?m ??m b?o vi?c x�y d?ng m?t h? th?ng m?ng MAN ho�n ch?nh tr�n ph?m vi to�n qu?c, ??t ???c m?c ti�u x�y d?ng m?ng ban ??u.
(KS. Tr?n M?nh ??t)