Cài đặt Windows XP không khó, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn không cần chuẩn bị cho quá trình cài đặt. Trước khi bạn bắt đầu việc cài đặt, bạn nên biết những gì được yêu cầu để việc cài đặt tiến hành thành công. Ngòai ra bạn cũng cần chuẩn bị sẵn các thông tin bạn sẽ cần đến để cung cấp cho Windows trong suốt quá trình cài đặt. Để chuẩn bị cài đặt, bạn cần có các thông tin sau
Các thông tin trước khi cài đặt Windows XP Professional.
- Yêu cầu thiết bị phần cứng tối thiểu để cài Windows XP Professional.
- Cách sử dụng Danh sách Phần cứng Tương thích (Harware Compatibility List-HCL) để xác định xem các thiết bị phần cứng trên máy tính của bạn có được hỗ trợ bởi Windows XP không.
- Chắc chắc rằng BIOS máy tính tương thích với Windows XP Professional.
- Các thiết bị trên máy tính có bộ điều khiển (drivers) của Windows XP không.
- Sự khác nhau giữa cài mới và cài nâng cấp.
- Những chọn lựa cài đặt phù hợp với hệ thống máy tính, bao gồm lược đồ phân vùng dĩa(disk-partitioning) và hệ thống tập tin mà bạn nên chọn để Windows XP Professional sử dụng.
1/-Yêu cầu thiết bị phần cứng :
Để cài đặt Windows XP Professional thành công, hệ thống cần thỏa mãn yêu cầu tối thiểu về phần cứng như liệt kê trong bảng bên dưới, dành cho máy tính kiến trúc x86, cũng như một vài yêu cầu đề nghị cấu hình tốt hơn.
Lưu ý: Hệ điều hành Windows XP Professional tiêu chuẩn dựa trên kiến trúc x86 của Intel, là kiến trúc dùng hệ điều hành 32 bit. Bản Windows XP 64 bit là hệ điều hành 64 bit dành cho máy khách đầu tiên sẽ được Microsoft cho ra mắt. Ấn bản này yêu cầu Bộ vi xử lý Itanium, là ấn bản được thiết kế để lấy ưu thế vận hành của bộ Vi xử lý 64 bit. Các yêu cầu về phần cứng để chạy phiên bản XP 64 bit khác hẳn với các yêu cầu để chạy bản XP tiêu chuẩn 32 bit.
Các yêu cầu thiết bị phần cứng để cài đặt Windows XP Professional :
| Phần cứng | Yêu cầu tối thiểu | Yêu cầu đề nghị |
| Bộ vi xử lý-CPU | Intel Pentium (hoặc tương thích) 233 Mhz hoặc cao hơn. | Intel Pentium II (hoặc tương thích) 300Mhz hoặc cao hơn. |
| Bộ nhớ-RAM | 64MB. | 128MB |
| Dĩa cứng-HDD | 1.5GB còn trống. | 2GB còn trống hoặc nhiều hơn. |
| Mạng-Network | Không yêu cầu. | Card mạng và các thiết bị yêu cầu để nối mạng chỉ được yêu cầu khi bạn muốn kết nối máy vào mạng hoặc cài đặt Windows XP bằng mạng. |
| Card Đồ họa-Graphics Card | Card đồ họa và màn hình có độ phân giải VGA | Tốt hơn nên dùng Card màn hình và màn hình có độ phân giải SVGA. |
| Thiết bị ngọai vi-Peripheral devices | Bàn phím, chuột hoặc thiết bị con trỏ hợp lý. | Tương tự yêu cầu tối thiểu.. |
| Thiết bị tháo ráp-Removable device | Ổ CD hoặc DVD-ROM để đọc dĩa CD cài đặt nếu cài từ CD. | Có tốc độ đọc 12x (CD-ROM) hoặc cao hơn. |
Các yêu cầu tối thiểu về phần cứng chỉ dành riêng cho việc cài đặt hệ điều hành Windows XP. Những yêu cầu này không dành cho việc chạy các dịch vụ hoặc ứng dụng đặc biệt khác. Mỗi một ứng dụng có một yêu cầu về phần cứng riêng. Các yêu cầu đề nghị là những yêu cầu Microsoft gợi ý nên có để Hệ điều hành họat động tốt hơn. Bởi vì kỹ thuật máy tính và tiêu chuẩn vận hành có thể chấp nhận đang thay đổi liên tục, do đó việc đề nghị cấu hình là dựa trên các tiêu chuẩn vào thời điểm Windows XP Professional được phát hành.
Dựa vào phương pháp cài đặt, những thiết bị khác được yêu cầu như sau:
- Nếu bạn cài Windows XP từ CD, bạn cần phải có ổ CD-ROM tốc độ đọc 12x hoặc cao hơn.
- Nếu bạn chọn cài Windows XP Professional từ mạng, bạn cần có kết nối mạng và máy chủ chứa các tập tin phân phối.
Lưu ý: Windows XP hỗ trợ máy tính có 1 hoặc 2 CPU. Bộ vi xử lý-Bộ xử lý trung tâm (CPU-Central Processing Unit) về nguyên tắc được xếp theo tốc độ. Tốc độ xử lý là số chu kỳ có thể vận hành trong một giây. Tốc độ của CPU được dùng hiện tại tính bằng Megahertz(Mhz). Một Mhz là một triệu chu kỳ trong 1 giây. Dĩa cứng thường được xếp theo dung lượng, là khả năng lưu trữ dữa liệu. Những đơn vị tính sau đây dùng cho Dĩa cứng và bộ nhớ:
- byte
- Kilobyte(KB)- 1KB =1024 bytes
- Megabyte(MB)-1MB = 1024KB
- Gigabyte(GB) -1GB =1024MB
- Terabyte(TB) -1TB = 1024GB
- Petabyte(PB)- 1PB = 1024TB
- Exabyte(EB) - 1EB = 1024PB
1.1/-Danh sách Phần Cứng Tương thích- Harware Compatibility List (HCL)
Bạn thể tham khảo danh sách phần cứng và phần mềm tương thích với XP trong Website của Microsoft: www.microsoft.com/windows/catalog/.
Song song với thỏa mãn yêu cầu tối thiểu, phần cứng máy tính phải nằm trong Danh sách Phần cứng Tương thích (HCL). HCL là một danh sách mở rộng về các thiết bị phần cứng máy tính và thiết bị ngọai vi đã được kiểm tra với Hệ Điều Hành Windows XP Professional. Windows XP nắm quyền điều khiển phần cứng vì sự ổn định, hiệu quả và an ninh của hệ thống. Phần cứng và các bộ điều khiển được hỗ trợ trong HCL đã được kiểm tra kỹ luỡng nhằm chắc chắn rằng chúng tương thích với Windows XP Professional. Microsoft bảo đảm rằng những mục trong HCL thỏa mãn yêu cầu của Windows XP Professional và không có bất kỳ sự bất xứng nào có thể ảnh hưởng đến sự ổn định của Hệ Điều Hành. Nếu bất kỳ phần cứng nào trong máy của bạn không nằm trong HCL, đừng tìm sự trợ giúp từ Microsoft.
1.2/- Tương thích BIOS- BIOS Compatibility.
Trước khi bạn cài Windows XP professional, bạn nên xác định rằng BIOS-Hệ thống xuất nhập cơ sở (Basic Input/Output System) là bản mới nhất. Điều này đặc biệt quan trọng nếu BIOS hiện tại không có hỗ trợ chức năng ACPI-chức năng Giao tiếp Nguồn và Cấu hình cao cấp( Advanced Configuration and Power Interface). Tải hoặc liên hệ người bán để được bản BIOS cập nhật nhất.
1.3/- Yêu cầu Bộ điều khiển-Driver:
Để cài đặt Windows XP thành công, mỗi một thiết bị phần cứng phải có một driver hợp lệ. Dĩa Windows XP có kèm theo danh dách mở rộng các driver. Nhưng bạn cũng biết, phần cứng ngày càng đa dạng và phong phú nên danh sách này không thể cập nhật đầy đủ. Thông thường các thiết bị đều đi kèm với dĩa Driver. Nếu bạn mất Driver, bạn có thể kiểm tra tên của thiết bị và dùng công cụ Search trong Yahoo hoặc Google cho Driver đó. Lấy ví dụ, bạn muốn Driver cho Asus P4P800-VM Intel Socket 478 , trong ô Seacrh bạn chỉ việc gõ vào: Asus P4P800-VM Intel Socket 478 drivers., vào trang Asus và tìm mục Download.
Trường hợp bạn không tìm được Driver, windows XP không thể giúp bạn, và bạn đã hết cách.
Nếu bạn nâng cấp từ Win 98 hoặc Me, các driver sẽ không dùng được với XP. Bởi vì các phiên bản này dùng bộ điều khiển thiết bị ảo-virtual device drives (VXDs) và do đó các bộ điều khiển này không tương thích với Windows XP. Bạn phải vào website của nhà sản xuất và tải Driver dùng cho Windows XP của thiết bị này.
1.4/- Cài đặt mới hay nâng cấp:
Khi bạn xác định rằng phần cứng không chỉ thỏa mãn yêu cầu tối thiểu mà còn nằm trong HCL, bạn quyết định sẽ cài đặt Windows mới hay nâng cấp từ bản cũ.
Những hệ điều hành sau đây có thể nâng cấp từ Windows XP Professional là: Windows 98, Windows Me, Windows NT4 Workstation và Windows 2000 Professional.
Đối với Windows 98 và Me, bạn phải nâng cấp bộ điều khiển thiết bị (driver) trước.
Những hệ điều hành không thuộc liệt kê trên thì không thể nâng cấp, nhưng có thể tồn tại đồng thời trên hệ thống với Windows XP trong môi trường đa Hệ điều hành.
Khởi động bằng nhiều hệ điều hành cài đặt trong một máy(multi-booting) sẽ được đề cập trong phần "Hỗ trợ lựa chọn nhiều Hệ điều hành".
Còn lại, nếu bạn không có hệ điều hành trên máy, hoặc nếu bạn muốn giữ hệ điều hành trước đó, bạn phải cài đặt Windows XP Professional mới. Việc cài đặt mới này sẽ tạo ngăn lưu trữ để đặt Hệ điều hành Windows XP và sẽ sử dụng các thiết định mặc nhiên khi Hệ điều hành Windows XP được tải lần đầu tiên.
2/- Những chọn lựa cài đặt :
Bạn phải chọn bằng tay một số chọn lựa trong suốt quá trình cài đặt. Sau đây là một số chọn lựa mà bạn cần cấu hình:
- Dĩa cứng sẽ được phân vùng (partittion) như thế nào.
- Hệ thống tập tin mà các vùng phân chia sử dụng. (như FAT32, NTFS)
- Máy tính sẽ là một phần của workgroup hay domain.
- Ngôn ngữ và địa phương cho các thiết định của máy.
Dưới đây là một số giải thích các chọn lựa trên.
1/- Phân vùng đĩa - Partition :
Phân vùng dĩa là công việc lấy một dĩa vật lý và tạo các phân vùng lô gíc. Một dĩa lô gíc là khỏang trống trên dĩa vật lý được cấp phát như thế nào so với với phân vùng chính. Chẳng hạn, bạn có một dĩa cứng 80 GB, bạn muốn chia dĩa này thành 3 logical drives: Dĩa C với dung lượng 15GB, dĩa D là 25GB, như vậy dĩa E sẽ có dung lượng là 40GB.
Sau đây là một số lưu ý khi phân vùng dĩa:
- Dung lượng cần thiết: Một lưu ý quan trọng khi chuẩn bị lược đồ phân vùng dĩa là xác định kích thước của các Partition. Bạn phải lưu ý đến khỏang trống mà Hệ điều hành yêu cầu tối thiểu. Ngòai ra, mặc nhiên các ứng dụng sẽ được ghi vào ngăn lưu trữ Program files trên dĩa C: do vậy, bạn không chỉ chia Partition là 1.5GB cho Windows XP Professional (đề nghị là 2.0 GB) mà cần cung cấp thêm dung lượng để sẵn sàng cho việc cài đặt các ứng dụng sau này.
- Vùng khởi động và Hệ thống: Khi cài Windows XP, các tập tin sẽ được lưu trữ trong 2 vị trí: Vùng hệ thống (system partition) và vùng khởi động (boot partition). Vùng hệ thống-system partition bao gồm các tập tin cần thiết để khởi động Hệ điều hành Windows XP Professional. System partition chứa Master Boot Record (MBR) và cung từ (rãnh) khởi động của partition trên dĩa đang thực hiện công việc Boot. Thường đây là dĩa vật lý đầu tiên trong máy tính (dĩa C:) và gồm các tập tin cần thiết để khởi động máy. Các tập tin lưu trữ trong system partition không chiếm nhiều dung lượng dĩa.
Vùng khởi động-Boot partition: gồm các tập tin của hệ điều hành windows XP. Mặc nhiên các tập tin này được lưu trữ trong thư mục Windows. Bạn có thể thay vị trí của Folder này trong quá trình cài đặt. - Các cấu hình dĩa đặc biệt: Windows XP Professional hỗ trợ một số cấu hình. Các chọn lựa bao gồm : simpple, spanned và striped. Windows Server 2000 và Windows Server 2003 cũng bao gồm các chọn lựa cho dĩa mirror và RAID (Redundant Arrays and Inexpensive Disks- Hệ thống Dĩa dự phòng ít tốn kém)
- Các ứng dụng cấu hình phân vùng dĩa: Trước khi cài Windows XP, bạn nên sử dụng các phần mềm để phân chia dĩa (nếu bạn muốn). Bạn có thể làm công việc này với Windows FDISK, hoặc Partition Magic của Power Quest. Nhưng theo kinh nghiệm cài đặt nhiều dĩa trên máy, thì bạn nên dùng đúng phần mềm cho dĩa cứng đó: ví dụ Western Digital, Samsung, Seagate, Maxtor (Hãng này đã lọt vào tay Seagate gần đây). Download chúng tại các Website tương ứng.
Bạn cũng có thể tạo partition đầu tiên để cài Windows. Sau đó bạn dùng ứng dụng Disk management trong Windows XP (Từ Administrative Tools trong Control Panel) để tạo các Partition khác. Ứng dụng Disk management sẽ được đề cập trong các bài học sau này.
2/- Chọn Hệ thống tập tin - File System :
Một nhân tố khác để xác định việc phân chia dĩa là lọai hệ thống tập tin dùng cho dĩa. Windows XP Professional hỗ trợ 3 hệ thống tập tin:
- File Allocation Table 16- FAT 16: Bảng cấp phát tập tin 16 bit (nguyên thủy là FAT). FAT16 nha FAT là hệ thống tập tin 16 bit được sử dụng rộng rãi bởi HĐH DOS và Windows 3x. Các rãnh FAT16 nơi tập tin được lưu trữ trên dĩa dùng một bảng cấp phát tập tin và bảng chỉ mục thư mục. Các yếu điểm của FAT16 là nó chỉ hỗ trợ các phân vùng lên đến 2GB và không có các đặc tính an ninh như NTFS. Lợi thế của FAT là tính tương thích lùi rất quan trọng nếu máy tính sử dụng hệ điều hành khác để khởi động, ví dụ như DOS, UNix, Linux, OS/2, hoặc Windows 3.1. Hầu hết các hệ điều hành PC(personal compuer: máy tính cá nhân) đọc bảng phân vùng FAT16.
- File Allocation Table 32-FAT 32: Bản cấp phát tập tin 32 bit. FAT32 là ấn bản 32 bit của FAT, được giới thiệu đầu tiên vào năm 1996 với Windows 95, với OEM (Original Equipment Manufacturer) Service Release 2 (OSR2). Với FAT32, các phân vùng có thể tới 2TB (terabytes). Nó có nhiều đặc tính chống lỗi hơn FAT16 và cũng cải tiến sử dụng khỏang trống trên dĩa bằng cách giảm kích thước của cluster. Tuy nhiên, nó vẫn còn thiếu một số tính năng được cung cấp bởi NTFS cho Hệ Điều Hành Windows XP hoặc Windows 2000, như an ninh cục bộ, mật mã tập tin, phân hạn ngạch cho dĩa và nén. Nếu bạn chọ dùng FAT, Windows XP Professional sẽ tự động định dạng dĩa là FAT16 nếu partition nhỏ hơn 2GB. Nếu partition lớn hơn 2GB thì sẽ chọn FAT32.
- New Technology File System-NTFS: NTFS là một hệ thống tập tin được thiết kế để cung cấp thêm các tính năng cho các máy tính dùnh hệ điều hành Windows NT, Windows 2000, Windows XP, và Windows Server 2003. Một vài tính năng NTFS mang lại bao gồm:
-Khả năng thiết lập an ninh cục bộ trên tập tin và ngăn lưu trữ.
-Lựa chọn nén dữ liệu. Tính năng này giảm bớt các yêu cầu về dung lượng dĩa.
-Tính linh họat trong việc gán hạn ngạch dĩa. Hạn ngạch dĩa đựơc dùng để giới hạn khỏang trống trên dĩa mà một người dùng có thể sử dụng.
-Lựa chọn để mật mã tập tin. Tính năng này cung cấp thêm một mức an ninh.
Windows XP gợi ý sử dụng NTFS cho hệ thống tập tin trừ khi bạn có kế họach dùng máy làm máy đa hệ điều hành ngòai các hệ điều hành Windows NT, Windows 2000 hoặc XP.
3/- Thành viên của một Domain hay một Workgroup :
Một chọn lựa trong quá trình cài đặt Windows XP Professional là chọn hệ thống là một phần của một workgroup hay của một domain. Bạn nên chọn cài đặt: workgroup nếu máy bạn là một phần của mạng nhỏ, ngang hàng hoặc nếu bạn chạy Windowss XP trên máy không thuộc mạng. Để tham gia vào một workgroup, đơn giản chỉ chọn workgroup đó.
Domain là phần mạng lớn hơn, mạng có quản trị trung tâm. Bạn nên cài máy là một phần của một domain nếu máy chủ Windows 2000 hoặc Windows Server 2003 được cấu hình là máy điều khiển domain với Active Directory được cài trong đó. Có 2 cách để tham gia một domain. Bạn có thể cho phép trước một máy tính trứơc khi cài đặt qua ứng dụng Active Directory Users and Computers. Các thứ 2 được hòan thành trong suốt quá trình cài đặt Windows XP Professional, khi bạn chỉ định một Quản trị viên và mã số (hoặc người dùng nào đó có quyền thêm máy tính vào domain). Để tham gia một domain thành công, server điều khiển domain (domain controller) cho domain và DNS server phải có sẵn để xác nhận yêu cầu tham gia domain.
4/- Ngôn ngữ và địa phương :
Các thiết định ngôn ngữa và địa phương được dùng để xác định ngôn ngữ máy tính sẽ sử dụng. Windows XP hỗ trợ nhiều ngôn ngữ cho các giao diện và ứng dụng trong Hệ điều hành. Các thiết lập địa phương đựơc dùng để cấu hình tính địa phương của các mục như số, tiền tệ, thời gian, ngày tháng...
3/- Chọn Phương Pháp Cài Đặt :
Bạn có thể cài đặt Windows XP Professional từ dĩa CD có thể khởi động hoặc thông qua cài đặt mạng sử dụng các tập tin đã được chép vào thư mục dùng chung trên mạng. Nếu máy không boot CD được, bạn có thể khởi động việc cài đặt với ứng dụng dòng lệnh WINNT hoặc WINNT32, tùy vào hệ điều hành đang dùng. Dĩa CD Windows XP Professional là dĩa tự Boot. Để khởi động từ dĩa CD đơn giản chỉ thay đổi dĩa khởi động trong CMOS. Vào CMOS bằng cách nhấn phím Del khi khởi động (Award Bios), trong cửa sổ Advanced, thay vì chọn khởi động từ HDD, chọn khởi động bằng CD-ROM. Sau đó đưa dĩa Windows XP vào ổ CD và khởi động lại máy. Quá trình cài đặt tiến hành tự động.
Nếu bạn muốn cài Windows XP Professional từ network, bạn cần có Server phân phối tập tin và một máy tính có kết nối mạng. Server phân phối là server có các tập tin của Windows XP professional đã được chép vào một ngăn lưu trữ dùng chung (shared folder). Các tập tin trong folder này phải bao gồm thư mục \I386 từ dĩa phân phối Windows XP Professional. Sau đây là các bước để cài Windows XP qua mạng:
- Khởi động máy đích.
- Gắn với máy chủ phân phối (distribution server) và truy cập vào folder có chứa folder \I386.
- KHởi động WINNT hoặc WINNT32 (Tùy vào hệ điều hành hiện tại của máy).
- Kết thúc cài đặt Windows XP Professional.
Đăng nhận xét